Lakiery do paznokci są jednym z podstawowych kosmetyków, stosowanych przez kobiety na całym świecie. Niestety często większą wagę przywiązujemy do tego, jak dany kolor do nas pasuje, że nie zwracamy uwagi na potencjalne szkody, jakie może nam wyrządzić lakier. Tymczasem w tradycyjnych lakierach znajdują się różne związki, które regularnie stosowane mogą negatywnie odbić się na naszym zdrowiu. Na co zwracać uwagę i jak wybierać lakiery do paznokci, by cieszyć się pięknym i bezpiecznym manicure? Czytajcie dalej.

Z czego składają się lakiery do paznokci?

Głównym składnikiem lakierów jest nitroceluloza. To dzięki niej powstaje przylegająca do paznokcia powłoka. Ponieważ jednak po wyschnięciu kurczy się i kruszy, do receptury lakierów dodawane są też inne substancje, np. etyloceluloza czy octan celulozy. W składzie tradycyjnych lakierów znajdziemy również:

• Rozpuszczalniki – są to substancje, które nadają lakierom płynną konsystencję i umożliwiają ich łatwe rozprowadzanie na paznokciach. Do rozpuszczalników należy m.in. budzący spore kontrowersje toluen, o którym przeczytasz w dalszej części tego artykułu.
• Plastyfikatory – składniki używane do regulacji elastyczności lakieru po odparowaniu rozpuszczalnika. Sprawiają, że lakier po wyschnięciu ma połysk, dobrze przylega i nie marszczy się. Takim plastyfikatorem może być np. naturalny olej rycynowy, ale też budzący wątpliwości ftalan dibutylu.
• Żywice – są substancjami utwardzającymi, dzięki którym lakiery do paznokci są trwałe i odporne na uszkodzenia. Mogą to być żywice naturalne jak kalafonia czy damara albo syntetyczne, np. żywice poliakrylowe.
• Pigmenty – organiczne lub nieorganiczne związki chemiczne, które nadają lakierom różne kolory i odcienie.
• Substancje dodatkowe – najczęściej takie, które mają utwardzać paznokcie, wzmacniać je, zwiększać trwałość i połysk lakieru. Jedną z takich substancji jest kontrowersyjny formaldehyd.

Szkodliwe składniki lakierów do paznokci

Choć przeznaczeniem lakierów jest przede wszystkim upiększanie, powinny one jednocześnie dbać o płytkę paznokciową. Niestety, jak już wspomnieliśmy wyżej, często w ich składach znaleźć można substancje, które nie tylko niekorzystnie wpływają na samą płytkę, ale mogą też spowodować problemy ze zdrowiem. Trzy najbardziej kontrowersyjne składniki to formaldehyd i jego pochodne, toluen i ftalan dibutylu.

Formaldehyd

Ta substancja chemiczna używana jest w wielu kosmetykach, zwykle jako konserwant. W lakierach do paznokci pełni rolę środka utwardzającego. Okazuje się jednak, że długotrwałe narażenie na kontakt z tą substancją może mieć niekorzystne skutki dla naszego organizmu. U osób wrażliwych lub przy długotrwałym, regularnym stosowaniu formaldehyd powoduje podrażnienia skóry, zaczerwienienia, uczucie pieczenia, wysuszenie i łuszczenie się skóry wokół płytki paznokciowej. Wdychanie oparów formaldehydu podczas pracy z lakierami może skończyć się podrażnieniem dróg oddechowych, wystąpieniem kaszlu i dusznościami. Kontakt z tą substancją może też sprowokować silną reakcję alergiczną z towarzyszącą pokrzywką. Formaldehyd został także sklasyfikowany jako substancja rakotwórcza przez Międzynarodową Agencję Badań nad Rakiem (IARC). Długotrwałe i powtarzające się narażenie na formaldehyd może zwiększać ryzyko wystąpienia nowotworów, zwłaszcza raka jamy nosowo-gardłowej i szpiku kostnego.

W odpowiedzi na badania i obawy dotyczące szkodliwości formaldehydu wiele krajów wprowadziło regulacje dotyczące jego używania w kosmetykach, ograniczając jego stężenie lub zakazując całkowicie w produktach do pielęgnacji paznokci.

Toluen

Toluen to organiczny rozpuszczalnik chemiczny używany w niektórych lakierach do paznokci. Ma za zadanie utrzymać odpowiednią konsystencję i umożliwić łatwe rozprowadzenie lakieru. Niemniej jednak długotrwałe i regularne narażenie na toluen może mieć szkodliwe skutki zdrowotne dla ludzi.

Toluenu uważa się za substancję neurotoksyczną, która negatywnie wpływa na układ nerwowy. Długotrwałe narażenie na wysokie stężenia toluenu może prowadzić do problemów neurologicznych, takich jak bóle i zawroty głowy, drętwienie w kończynach, problemy z koncentracją czy pamięcią. Dodatkowo wdychanie oparów toluenu podczas stosowania lakieru do paznokci może prowadzić do podrażnień dróg oddechowych. Efektem będą objawy takie jak kaszel, duszność, ból gardła, a w przypadku ekspozycji na wysokie stężenia – nawet nudności i wymioty. To jednak nie koniec. Długotrwałe narażenie na toluen może wpływać na układ krążenia, prowadząc do problemów z ciśnieniem krwi oraz zwiększonego ryzyka wystąpienia zaburzeń sercowo-naczyniowych.

WAŻNE! Jeśli jesteś w ciąży, trzymaj się z dala od lakierów zawierających toluen. Zwiększa on ryzyko wad rozwojowych płodu.

Ftalan dibutylu

Ftalany, w tym ftalan dibutylu (DBP), były używane jako plastyfikatory w niektórych lakierach do paznokci, aby zapewnić elastyczność i trwałość lakieru. Badania nad tymi substancjami wykazały ich potencjalnie szkodliwe działanie na organizm ludzki. Ftalany są substancjami endokrynnymi, które mogą zakłócać funkcjonowanie układu hormonalnego. Podobnie, jak w przypadku toluenu, DBP ma potencjał przenikania przez barierę płodową, co sprawia, że kobiety w ciąży narażone na ten związek są być bardziej podatne na ryzyko powstawania wad rozwojowych u płodu. Niektóre doniesienia wskazują również, że długotrwałe narażenie na DBP ma toksyczny wpływ na narządy wewnętrzne, zwłaszcza wątrobę i nerki. Dane te nie są jednak w pełni jednoznaczne, a badania nad toksycznością DBP trwają.

Czy bezpieczny manicure jest możliwy?

Zastanawiasz się teraz zapewne czy w ogóle istnieje bezpieczny manicure i czy malowanie paznokci nie zakończy się wizytą u lekarza. Z tego miejsca chcieliśmy uspokoić wszystkie fanki kolorowych paznokci. Na rynku pojawia się coraz więcej propozycji od firm, dla których piękny wygląd jest równoznaczny ze zdrowiem. Jedną z takich marek jest Butter London. W ofercie marki znajdziesz lakiery do paznokci w bogatej gamie kolorystycznej. Ich receptura tworzona jest z troską o Twoje zdrowie i z szacunkiem dla środowiska naturalnego. Nie ma tu składników, które budzą kontrowersje, są za to takie, które odżywiają i nawilżają Twoje paznokcie. Lakiery zawierają m.in. witaminę E, olejek z drzewa herbacianego, argininę, olej arganowy czy ekstrakt z bambusa. Z lakierami Butter London paznokcie staną się bardziej wytrzymałe, silniejsze i gładsze, a Twoje dłonie olśniewać będą nieskazitelnym wyglądem przez wiele dni.

Wybieraj mądrze i nie zapominaj, że nawet najpiękniejszy kolor nie wynagrodzi kłopotów, jakie mogą spowodować toksyczne składniki słabej jakości lakierów. Czytaj etykiety, sprawdzaj i zadawaj pytania. Miej swoje zdrowie w swoich rękach.

Źródła[MZ1] :
Phthalate and Organophosphate Plasticizers in Nail Polish: Evaluation of Labels and Ingredients, w: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30302996/

Assessing an Overall Toxicological Implication of Nail Care Product for Occupational and Consumer Health Improvement, w: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9643221/

Assessment of triphenyl phosphate (TPhP) exposure to nail salon workers by air, hand wipe, and urine analysis, w: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33035739/

Allergenic ingredients in nail polishes, w: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9385510/

The allergens of nail polish. (I). Allergenic constituents of common nail polish and toluenesulfonamide-formaldehyde resin, w: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8565455/